BİTKİ ÖRTÜSÜ, TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN BİTKİ
ÇEŞİTLERİ VE TÜRKİYE’DE BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN DAĞILIŞI (COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ
KONU ANLATIM)
BİTKİLERİN
ÖZELLİKLERİ
1-Bitkiler hayvanların besin kaynağıdır.
2-Bitkiler toprakların aşınmasını ve sellerin oluşumunu sağlar.
3- Bitkilerden ilaç yapılır.
4-Canlıların beslenmesinde ve kullandığımız bazı mal ve eşyaların
üretiminde yer tutar.
5-Bitkiler çeşitli topluluklar halinde bulunur (Orman ,Çalı, ot gibi)
TÜRKİYE’DE
BULUNAN BİTKİ ÇEŞİTLERİ VE ÖZELLİKLERİ
Türkiye’de 12.000’den fazla bitki türü bulunur.Bu yüzden dünyada ekvatoral
bölgeden sonra oldukça zengin bir ülkedir. Ülkemizde farklı iklim bölgelerine
ait, bitkilerde barındırır.
Relik
(kalıntı) bitkiler:Ülkemizde dördüncü jeolojik zamanda görülen iklim değişiklikleri bitki
topluluklarının dağılışı üzerinde etkili olmuştur.Karadeniz iklim bölgesine ait
bitkilerin Akdeniz iklim bölgesinde, Akdeniz iklim bölgesinde yer alan
bitkilerinde Karadeniz iklim bölgesinde yer alması bu şekildedir. Akdeniz
bölgesinde yer alan kayın, porsuk, fındık ve gürgen gibi ağaçlar relik
topluluklardır.
Ülkemizde yer alan bitkilerin yaklaşık üçte biri günümüz iklim şartlarının
ortaya çıkmasından daha önce oluşmuş kalıntı bitkilerdir.
Endemik
bitkiler:Yeryüzünde sadece belirli bir bölgede yetişen bitki topluluklarına denir.
Ülkemizin yer şekillerinin çok çeşitlilik göstermesi ve geçmişte sık sık
önemli iklim değişimlerinin yaşanması endemik türler bakımından zenginleşmesini
sağlamıştır.
Üçüncü zamanda geniş alanlar kaplayan bazı bitkiler geçen süre içinde iklim
şartlarının değişmesi ve yer şekillerinin de etkisiyle bazı bölgelerde günümüze
kadar kalabilmiştir.
*Kasnak
meşesi Dedegöl ve Davras dağlarında yar alan karstik çukurlarda,
*Sığla
ağaçları Köyceğiz gölü çevresinde,
*Datça
hurması Teke ve Datça yarımadalarında,
*Kazdağı
köknarı Kaz dağında,
*İspir
meşesi Kastamonu ve Yozgat çevresinde.
Ülkemizde 3000-4000 civarında endemik bitki görülür.
Kozmopolit
bitki:Ülkemizde geniş sahalara yayılmış bitkilerdir.Çam ve meşe türleri
böyledir.
Anıt
ağaçlar:Ülkemizde yer alan büyük ve yaşlı ağaçlardır.
Ülkemizde
Bitki Örtüsünün Zengin Olması Şu Faktörlere Bağlıdır;
a.
İklim etkisi
Karadeniz’de dağların eteklerinde-geniş yapraklı orman görülürken,
Karadeniz’de dağların yükseklerinde iğne yapraklı orman görülür.
Akdeniz’de kuraklığa dayanıklı bitkiler, iç kesimlerde bozkırlar vardır.
b.
Yüzey şekillerinin etkisi
Dağ kuşaklarının kuzey ve güney yamaçlarında ormanlar birbirinden
farklıdır. Örnek: K.Anadolu Dağlarının kuzeyinde aşağıda nemli ve ılıman geniş
yapraklı, yukarıda ise iğne yapraklı orman görülür. Aynı dağın güneyinde ise
kuraklığa dayanıklı fazla güneş ışığı isteyen
(bilgi yelpazesi.net) kurakçıl bitkiler yetişir. Yine yükseltinin artmasına bağlı olarak da,
bitki örtüsü farklılık gösterir. Örnek: Toroslarda 1000m’ye kadar, kuraklık
isteyen Kızılçam ormanları yetişirken, daha sonra soğuğa dayanıklı sedir
ormanları görülür.
c.
Toprak ve Ana Materyalin Etkisi
Bitkilerin besin maddesi isteği ve kök gelişim özellikleri farklıdır. Bazı
bitkiler kireçli arazileri, bazı bitkiler yumuşak ve kumlu ana materyalleri
tercih eder. Tuzlu topraklarda Fıstık çamı, ve sarıçam yetişmez, bunlar kumlu
topraklarda yetişir.
d.
İnsan etkisi
Ülkemizde medeniyetler eskiden beri geliştiği için, bitki örtüsü çok tahrip
edilmiştir. Akdeniz’de kızılçam ormanlarının yerini çalı toplulukları almış, İç
ve D.Anadolu ormanlarının yerini bozkırlar almıştır.
e.
İklim değişmeleri
4. Jeolojik zamanda, soğuk ve az yağışlı devirde Avrupa ve Sibirya’da
yetişen bitkiler Anadolu’da yayılmıştır. Sıcak ve nemli devirde Akdeniz iklim
bölgesinde yetişen bitkiler Anadolu’nun kuzeyine kadar ilerlemiştir. Yurdumuzda
geçmişteki iklim şartlarına göre yetişmiş bazı bitkilerde bulunmaktadır.
Ülkemizin bu özelliği, daha önceden yetişmiş olan bitkilerin tamamen ortadan
kalkmasını engellemiştir. Bu nedenle ülkemizdeki bitkilerin üçte biri kalıntı
bitkilere aittir. Dünyanın hiçbir yerinde görülmeyen bitkilere Endemik bitkiler
denmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder